आत्मश्रद्धा

आत्मश्रद्धा



एका गावात एक महात्मा रहात होते. आपल्या ध्यान-धारणे बरोबरच गावातल्या लोकांना त्यांच्या अडी-अडचणीच्या वेळी योग्य सल्ला ते देत. भांडणं सोडवत. त्यांची ख्याती आसपासच्या गावातही पसरली. सकाळी उठल्यापासून ते रात्रीपर्यन्त त्यांच्याकडे सल्ल्यासाठी लोकांची रांग लागायची. अनेक वर्ष सरली. लोकांच्या रोजच्या समस्यांना ते महात्मा कंटाळले. समस्या शांतपणे विचार करून किंवा परस्परांशी संवाद साधून सोडवल्या जाऊ शकतात असे त्यांना वाटे. पण लोक विचारच करत नाहीत – संवाद करत नाहीत याचे त्यांना वाईट वाटे. मी तर त्यांना काही फार मोठे तत्वज्ञान सांगत नाही. लोक केवळ मी साधू म्हणून माझ्याकडे सल्ला मागायला येतात. त्यात खूप वेळ जातो. त्यामुळे माझी म्हणावी तशी साधनाही होत नाही. लोकानी शहाणं व्हावं असं त्यांना मनापासून वाटायचं. यावर उपाय काय ? त्यांनी खूप विचार केला. गावकऱ्यांची सभा घेतली आणि आपला निर्णय सांगितला.

“गावकऱ्यांनो गेली अनेक वर्षं मी आपल्या समस्या सोडवतो आहे. माझी वैयक्तिक साधना देखील चालूच आहे. सांगायला आनंद होतोय की या साधनेमुळे मला एक सिद्धी प्राप्त झालीय. मात्र यापुढे मला मौनात आणि एकांतवासात रहावे लागेल. मला कोणी पाहू अथवा भेटू शकणार नाही. माझ्या अन्न पाण्याची पण गरज भासणार नाही अशी ही सिद्धी आहे.”

“मग आमच्या समस्या कोण सोडवणार ?” गावकरी अस्वस्थ झाले.
“त्याचीही व्यवस्था केलीय. माझ्या दोन खोल्या आहेत. त्यापैकी मी आतल्या खोलीत दार बंद करून राहीन. हे दार यापुढे कधीच उघडले जाणार नाही. बाहेरच्या खोलीत समस्या असणारे लोक येतील. विचार करतील आणि समस्या समाधान होईपर्यन्त शांत बसून राहतील. समस्यांचे समाधान मिळाले की शांतपणे निघून जातील. कुणीही नारळ, फुले, प्रसाद वा दक्षिणा आणणार नाही.

अनेक वर्ष उलटली. लोक तिथे येऊन शांतपणे विचार करत. लोकांची श्रद्धा एवढी होती की त्यांना आपल्या प्रश्नांची उत्तरंही मिळत. ते गाव तंटामुक्त म्हणून प्रसिद्ध झाले. एकदा काशीयात्रेस गेलेल्या गावकऱ्यांना ते महात्मा तिथे भेटले. आश्चर्यचकित झालेले गावकरी म्हणाले, “आपण इथे? मग त्या खोलीत....?”

“तिथे फक्त लोकांची श्रद्धा बंदिस्त आहे. यानिमित्ताने लोक विचार करायला तर शिकले. लोकांची आत्मश्रद्धा जागृत झाली की त्या खोलीचीही गरज भासणार नाही. मी केलेल्या नाटकाबद्दल क्षमा मागतो” महात्मा उत्तरले.


भारती ठाकूर
नर्मदालय,
लेपा पुनर्वास (बैरागढ)
जिल्हा खरगोन
मध्य प्रदेश
Email -

Website -
Facebook -
Blog -

Nimar Abhyudaya Rural Management And Development Association (N.A.R.M.A.D.A) Documentary -
Location: Narmadalaya,Lepa Punarvas,Tehsil, Dist, Kasrawad, Madhya Pradesh 451228, India

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

मुलांची गृहभेट एक अविस्मरणीय अनुभव.....

Image
नमस्कार !  भटकंतीची पाठशाळा या लेखमालेला केवळ भारतातूनच नाही तर जगभरातून मराठी वाचक उदंड प्रतिसाद देत आहेत. अनेक नवीन वाचकांनी मी कोण, काय करते असे प्रश्न विचारलेत. लेखाच्या खाली मी आमच्या संस्थेच्या website ची लिंक दिली आहे. ती पाहिल्यावर संस्थेच्या कामाचा अंदाज येईल. आमच्या कडे मागच्या वर्षी कविता नावाची एक मैत्रिण शिक्षकांच्या प्रशिक्षणासाठी आली होती.  आमच्या वसतिगहात राहणाऱ्या काही मुलांच्या घरी ती जाऊन आली. त्यांचं आयुष्य तिने अनुभवलं आणि शब्दबद्ध केलं. तिचं लिखाण मला भावलं. म्हणून ते आपणा सर्वांबरोबर share करत आहे. आमच्या कडे वसतिगृहात मुलं कुठून येतात आणि त्यांची आर्थिक  स्थिती कशी आहे याचा अंदाज येईल. केवळ  वसतिगृहातीलच नाहीत तर आपल्या तिन्ही शाळातील सर्वच मुले आपल्या कडे निःशुल्क शिकतात. ही सर्व मुले गरीबी रेषे खालील कुटुंबातील आहेत. अत्यंत दुर्गम अशा अलिराजपुर, बडवानी, खरगोन या जिल्ह्यातील आहेत. पुढचे तीनचार  दिवस जरा इतर कामांमध्ये व्यस्त असेन म्हणून  भटकंतीची पाठशाळाचा लेख पाठवता येणार नाहीत. तिने काढलेले काही फोटो देखील share करत आहे.   मुलांची गृहभेट एक अविस्मरण
Read more
                                                                             गेल्या काही महिन्यांपासून नर्मदालयाच्या गोशाळेसाठी गीर गाई खरेदी करायच्या होत्या. काही दात्यांनी त्यासाठी पैसेही पाठवले होते. पण आसपासच्या गावांमध्ये गीर गाई काही मिळेनात. एका दलालाने तर एक महिना आगाऊ पैसे घेऊन नंतर नाही म्हणाला. कुणी म्हणे चांगल्या प्रतीच्या गाई घ्यायच्या असतील तर गुजरात मध्ये राजकोट -जुनागढ मध्ये मिळतील. राजकोट येथील रामकृष्ण आश्रमातले श्री. जगन्नाथ महाराज ओळखीचे होते. त्यांना फोन केला. अकरा तासांचा प्रवास करून आम्ही 07 सप्टेंबर 2021 ला रामकृष्ण आश्रम, राजकोट येथे पोहोचलो. दुसऱ्या दिवशी सकाळी आश्रमाचे अर्थात श्रीरामकृष्ण परमहंसाचे   दोन भक्त श्री जयेश जी आणि श्री भरत जी आमच्या बरोबर गाई दाखवण्यासाठी निघाले. हरीकृपा गोशाळेत आम्ही गाई बघायला गेलो. अचानक पाऊस सुरू झाल्याने मी आडोशाला खुर्ची टाकून बसले. गोशाळेचे मालक श्री लक्ष्मण भाई माझ्याशी बोलायला आले. लेपा येथील आमच्या संस्थेच्या कामाबद्दल मी त्यांना थोडक्यात कल्पना दिली. पण त्यांच्या मनात मात्र दुसरेच विचार चालू असावेत.   ते मला म्हणाले, “
Read more
  16 ऑगस्ट रोजी माझ्या वडलांची म्हणजे स्व. कन्हैयालाल श्रीपत ठाकूर यांची तारखेने पुण्यतिथी असते. आम्ही भावंडे त्यांना अण्णा म्हणत असू. त्यांच्या दोन - तीन आठवणी आज मनात ताज्या झाल्या आहेत. अण्णा स्वातंत्र्य पूर्व काळात काही वर्षे नाशिक येथे पुणे अनाथ विद्यार्थी गृहात शिकले. साल मला ठाऊक नाही. त्या काळात या संस्थेला कुठलेही सरकारी अनुदान नसायचे. बहुधा तो दुसऱ्या महायुद्धाचा काळ होता. महागाई प्रचंड वाढली होती. त्यामुळें वार लावून- माधुकरी मागून शिक्षण होत असे. दर रविवारी त्यांच्या वर्गातल्या मुलांना नाशिक येथील काळा राम मंदिर परिसर झाडून स्वच्छ धुवावा लागे. मग कुणा दात्या तर्फे जेवण मिळत असे. तहसीलदार म्हणून अण्णा नाशिकला आले त्या वर्षी तालुका दंडाधिकारी म्हूणून राम नवमीला पूजेचा मान माझ्या आई अण्णांना मिळाला. मानाचा फेटा बांधून त्यांचा सत्कार करण्यात आला. पूजा चालू असताना अण्णांचे डोळे सारखे भरून येत होते. पुजाऱ्याने दोन तीनदा 'रावसाहेब, काही त्रास होतोय का ?' असेही विचारले. त्यावर साहजिकच अण्णा नाही म्हणाले. पूजा -सत्कार संपल्या नंतर पुजाऱ्यांना अण्णा म्हणाले, "शाळेत असता
Read more